Trường xưa yêu dấu của tôi

Năm học 1971 - 1972 tôi học Trường Trung học phổ thông Hà Nội (nay là Trường THPT Việt Đức). Đây là ngôi trường trên phố Lý Thường Kiệt, nơi phố này cắt phố Quang Trung, thuộc quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Năm học này là năm cuối cấp rất quan trọng, chúng tôi sẽ ra trường, đi tiếp các con đường của mình.
Lớp 10 C cũ (tương đương lớp 12 bây giờ) tôi học có cô giáo chủ nhiệm, cô dạy môn Toán, tên là Quách Thu Ba. Chúng tôi quý cô chủ nhiệm và cùng nhau học tập tốt để không phụ công  đào tạo của thầy cô và công nuôi dưỡng của bố mẹ.
Lúc này nhà tôi ở căn hộ số 41 Nhà C2, Khu tập thể Kim Liên. Hàng ngày, buổi sáng tôi đạp xe đạp đi học, trưa đạp xe đạp về nhà lo cơm trưa.

Chiều chiều tôi hay sang nhà Phan Văn Chương bạn trai ở Nhà C4 học chung. Chương học kém hơn tôi, tôi kèm cậu ấy và bồi dưỡng vào Đoàn.
Lớp trưởng lớp 10 C cũ là bạn Phước. Phước cao và khỏe. Bạn là nữ học sinh trong lớp. Bí thư chi đoàn là Trần Thị Xuân Thu. Phó Bí thư Chi đoàn Nguyễn Thị Thanh Tùng, người kết nạp tôi từ lớp 8 còn học cùng lớp. Chúng tôi là nam thì không giữ chức vụ mấy trong lớp.
Học kỳ I chúng tôi được đi cắm trại ở Chùa Thầy. Tôi và hai bạn Tiến, Toàn được phân công đổi bún đèo đến ăn trưa. Chúng tôi dậy sớm, đến chợ Hàng Da đổi bún và đèo đến Chùa Thầy. Cô Thu Ba thấy có bún thì rất vui, khen ngợi. Lúc này là học kỳ I, chúng tôi kết nạp Lâm Hoàng Vinh vào Đoàn ở Chùa Thầy. Vinh là lớp trưởng lớp 8, sau đấy mất chức cho nữ (Phước)  làm lớp trưởng.
Đang học kỳ II lớp 10 (cũ), tương đương lớp 12 bây giờ thì có đợt khám tuyển nghĩa vụ quân sự. Một số sinh năm 1954 đủ tuổi đi bộ đội. Trong số đó có Phan Văn Chương, một thanh niên người Liên khu V trúng tuyển. Tôi đang bồi dưỡng Phan Văn Chương vào Đoàn thanh niên lao động Hồ Chí Minh. Thế là Chương được kết nạp. Hôm làm thủ tục kết nạp, cậu Lâm Hoàng Vinh cũng con cháu các cụ tập kết nói:
- Nếu Sơn không thích là người giới thiệu thì mình là người giới thiệu cho.
- Mình giúp đỡ Chương học có khá lên, song khi kết nạp cậu lại nhận giới thiệu tranh, thế có phải hay không?
Lâm Vinh không nói gì.
Dù sao thì tôi vẫn nhớ năm lớp 9, tôi vẽ kém, bài vẽ kỹ thuật nhờ Chương, Chương không vẽ hộ, mẹ tôi cũng không vẽ hộ, họ cùng tôi vẽ lấy được có 6 điểm, trung bình môn học Toán (điểm vẽ ăn vào môn Toán) bị sút từ Học sinh khá giỏi A2 tôi xuống Học sinh khá A3 năm lớp 9, nên tôi vẫn khắt khe chưa chịu kết nạp Chương ngay. Đi bộ đội thì được kết nạp đặc cách.
Chương đi bộ đội.
Thắng, một bạn trai khác cũng đi bộ đội. Thắng là học sinh cá biệt trong lớp cũng được kết nạp Đoàn.
Tùng, Dũng... thì đi không trở về. Họ là số mãi mãi tuổi 20.
Tôi sinh tháng 9 năm 1955, chưa đến tuổi đi nghĩa vụ quân sự.
Thầy Lãm dạy môn Lý. Thầy người nhỏ con, vui tính. Có hôm Lâm Vinh giấu xe đạp của thầy làm thầy tìm mãi không thấy. Vinh rất nghịch.
Bạn Ngọc (nữ) học giỏi Văn, được đi thi học sinh giỏi Văn thành phố.
Chúng tôi vừa học vừa lo khám tuyển nghĩa vụ, đi bộ đội một số, số còn lại học tiếp lớp 10 (cũ).
Thi tốt nghiệp Trung học phổ thông ở nơi sơ tán, chúng tôi đi thi cùng cô giáo chủ nhiệm. Tôi được cô nhờ cộng điểm trung bình môn học cho cả lớp 10C. Nhờ sự cố gắng nỗ lực của bản thân, tôi đã học vượt lên khá giỏi A2. Tuy thế có mấy bài kiểm tra cuối học kỳ môn Lý, môn Toán tôi làm sút đi làm cô lo lắng. Cô hủy kết quả 2 bài kiểm tra Toán 1 tiết do kết quả chưa cao cho lớp.

Cả bọn đi bơi ở cái hồ lớn. Lúc này lũ con gái đã đến tuổi cập kê cũng bắt đầu biết yêu, có cảm tình với nhau.
Tôi thi đỗ Trung học phổ thông loại giỏi (32 điểm 4 môn thi).
Khi chọn khối thi đại học để làm Hồ sơ dự thi Đại học, bọn con gái khuyên:
-Sơn nên thi khối A, bạn học giỏi Toán, Lý, Hóa.
Tôi thế là thi khối A, thi vào Đại học Bách Khoa.
Chúng tôi sang Hưng Yên thi Đại học. Tôi đỗ 24,5 điểm ba môn thi là cao.
Khi đi học nước ngoài thì Ban tuyển sinh Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp cho học Trường Đại học Xây dựng Kiev -Ukraina, khoa Tự động hóa.
Đi Liên Xô cũ có: Sơn, Toàn, Hải, Tùng, Ngọc, Thúy, Thu Hà, Phước... Chúng tôi đi cùng một đợt.
Lâm Hoàng Vinh, Lê Minh Nghĩa, Lưu Nguyên Bình, và một số bạn nữa đi Đông Âu thì đi sau.

Lúc này, chiến tranh phá hoại vẫn rất ác liệt, Bệnh viện Bạch Mai gần nhà tôi bị bom Mỹ ném sập nhiều chỗ, bom Mỹ ném trúng Trạm xá Kim Liên, trúng tim đường dọc phố Phạm Ngọc Thạch ... Chúng tôi được lệnh đi học nước ngoài.
Ngày 21 tháng 8 năm 1972 thì rời Việt Nam đi tầu hỏa sang Trung Quốc, rồi sang Cộng hòa liên bang Nga.
Cho đến nay đã hơn 40 năm trôi qua, tôi chỉ nhớ không nhiều những năm tháng học phổ thông. Những kỷ niệm khó phai trong ký ức xin chia sẻ với các bạn.

                                       Ngôi Trường THPT của tôi

                                 Các bạn nữ lớp 10 C (cũ) cùng lớp

(Ghi chú: Đăng lần đầu dự thi ngày 7/11/2012)